Zzp’er verplicht verzekerd voor arbeidsongeschiktheid. Hoe zit het?

Laatste update 5 maart 2020 om 16:57

Wat is er samengevat gebeurd?

• Bij het pensioenakkoord voor werknemers, is besloten dat zzp’ers een verplichte AOV moeten krijgen;
• De AOV zou moeten leiden tot een verhoging van uurtarief, zodat zzp en dienstverband gelijkwaardiger worden;
• Ruim een jaar is de STAR bezig geweest met het advies. Wij spraken hen als brancheorganisatie tweemaal;
• Ook wij mochten vanuit de media horen wat het uiteindelijk geworden is: een dure verplichting voor zzp’ers;
• 23 belangenorganisaties, waaronder SoloPartners, brachten een alternatief advies uit;
• Deze 23 organisaties waren voor een solidaire basisvoorziening voor alle werkenden. Dat is het niet geworden;
• Ben je tegen een verplichte AOV voor alleen zzp’ers? Teken dan hier de petitie.

Álle werkenden dienen beschermd te worden

Met een gemiddeld tarief van € 42 per uur zijn zzp’ers in de zorg uitstekend in staat om voor zichzelf te zorgen als ze dat willen. Dat doen ze dan ook. 55% van onze achterban (enquête 2019) heeft iets geregeld rondom arbeidsongeschiktheid. Bijna een kwart heeft een arbeidsongeschiktheidsverzekering, één op de acht doet mee aan een broodfonds en bijna 20% heeft een eigen wijze van zichzelf beschermen, bijvoorbeeld met eigen kapitaal of via vastgoed investeringen of beleggen op de beurs. De mensen die zich niet hebben verzekerd, doen dit voor het grootste deel bewust. Zij vinden het bijvoorbeeld te duur (42%) of hebben onvoldoende vertrouwen in de verzekering (25%).

Het verplichten van een AOV voor zzp’ers was niet nodig. Het regelen van een solidaire basisverzekering voor álle werkenden is wat ons betreft wel de logische weg. Op die manier dragen we allemaal op gelijke wijze bij aan hetzelfde systeem. Zo’n regeling is het echter niet geworden. Alleen de zzp’er wordt verplicht om zich te verzekeren, tegen veel meer kosten dan wat ons betreft nodig is.

Hoe is het mogelijk dat er toch weer over zzp’ers besloten is?

We hebben aan de Stichting van de Arbeid gevraagd hoe het mogelijk is dat tijdens een pensioenakkoord voor werknemers, iemand aan tafel bedenkt dat de AOV voor zzp’ers er wel even aan de haren bijgesleept kan worden. Uiteraard komt er geen antwoord op zo’n vraag. Wat er zich precies achter de gesloten deuren van de polder (werkgevers en werknemersorganisaties) afspeelt weet alleen de polder zelf. Wij zijn twee keer uitgenodigd bij de STAR, maar er is op zo’n moment geen sprake van een echte dialoog. Na twee uurtjes contact ga je uit elkaar en je hoort er niets meer van terug. Er zijn geen voortgangsrapportages, geen tussentijdse updates, geen hoor- en wederhoor sessies, geen enkele vorm van transparantie: de deuren zitten ruim een jaar dicht en daarna horen ook wij pas wat het geworden is. Via de krant.

In ons land hebben 9 miljoen mensen betaald werk, waarvan 1,1 miljoen zzp’ers. Met zo’n verplichte AOV voor alleen zzp’ers wordt er dus over 12% van alle werkenden besloten. Zonder dat die werkenden daarbij betrokken zijn. Toch lijkt het alsof zzp organisaties betrokken zijn geweest bij de besluitvorming.  Dat komt omdat een aantal zzp organisaties betrokken waren bij de STAR.

• Zzp’ers zijn wat de werknemers betreft binnen de polder vertegenwoordigd door de FNV. Deze belangen behartiger voor zzp’ers draagt de naam FNV Zelfstandigen, maar is geen aparte organisatie. FNV Zelfstandigen valt onder de vakbond FNV. FNV Zelfstandigen zit aan tafel bij de STAR en beslist dus over jouw toekomst. FNV Zelfstandigen hebben een aantal bijzondere standpunten als het op zzp’ers aankomt. Een voorbeeld: “De enorme toename van zelfstandigen op de arbeidsmarkt is gewoonweg niet houdbaar” – aldus FNV Zelfstandigen.
• De andere zzp belangenbehartiger die aan tafel zit bij de STAR, is PZO. Zij kijken vanuit het werkgeversperspectief naar de zzp’er omdat zij nauw verbonden zijn aan werkgeversorganisatie VNO-NCW. Ondanks dat het werkgeversperspectief van belang is, werkt PZO veel samen met andere zzp clubs, waaronder ZZP Nederland. SoloPartners is zelf twee jaar lid geweest van PZO, maar we zijn daar sinds 1 januari dit jaar mee gestopt. PZO en ZZP NL trekken samen op in het Zelfstandigen Forum en waren nog tegen een verplichte AOV voor zzp’ers in september 2019.

De twee partijen die namens zzp’ers aan tafel hebben gezeten bij de STAR – FNV Zelfstandigen en PZO -, zijn dus partijen die met een bepaalde ‘bril’ naar de zzp’er kijken. Zij hebben met meer belangen rekening te houden dan strikt de zzp’er zelf.

Tijd voor een nieuwe polder

23 partijen stelden een alternatief voorstel op voor de STAR, om te voorkomen dat er iets besloten zou worden dat niet goed genoeg zou zijn. Wij tekenden als brancheorganisatie voor zzp’ers in de zorg aan dit voorstel mee. Onder regie van de Werkvereniging van Roos Wouters, is dit voorstel aan de STAR gepresenteerd. Wat deze partijen betreft zou er een heel basale verplichte AOV moeten komen voor alle werkenden. Dat is wel zo solidair. Alleen een oplossing voor die gevallen dat je het als individu echt niet zelf kan dragen; bij volledige en blijvende arbeidsongeschiktheid. Het is een ruime en verplichte AOV geworden voor alleen zzp’ers.

Roos Wouters: “Het is echt zorgelijk dat werkgevers- en werknemersorganisaties onderhandelen met politici om anderhalf miljoen zelfstandigen een oplossing op te dringen, zonder dat de zelfstandigen iets gevraagd wordt. De sociale partners (werkgevers- en werknemersorganisaties) zoeken blijkbaar geen draagvlak onder zelfstandigen. Kennelijk vindt de Minister van Sociale Zaken het verantwoord en sociaal om een voorstel te laten opstellen zonder de partijen waarover het gaat.”

SoloPartners is ‘Medestander’ van de Werkvereniging. Je kunt hen ook individueel steunen door ‘Deelnemer’ te worden.

Details van de verplichte AOV

Uit de stukken valt op te maken dat de uitkering voor zzp’ers maximaal €1650 per maand bruto bedraagt. De premie die ze daarvoor betalen is inkomensafhankelijk, met een verwacht plafond van € 200 euro per maand. De hoogte van de premie is tevens afhankelijk van de wachttijd: 6, 12 of 24 maanden. Dit wordt de periode die een zzp’er zelf moet overbruggen voordat hij een uitkering krijgt. Hoe langer de wachttijd, hoe lager de premie wordt. De uitkering zal 70% van het inkomen zijn en bedraagt maximaal het Wet op de Minimum Loon. Onder welke voorwaarden je een uitkering krijgt is nog niet bekend.

De nieuwe verzekering gaat pas rond 2024 in en wordt uitgevoerd door het UWV. De Belastingdienst gaat de premie innen.  Alle zelfstandig ondernemers zijn vanaf dat moment verplicht zich te verzekeren, tot aan hun AOW-leeftijd. Zelfstandigen die al een AOV hebben kunnen een vrijstelling krijgen. Dan moet de particuliere verzekering wel minimaal dezelfde dekking bieden als de verplichte verzekering.

Wat kun jij nu doen?

Tegen? Wij geven niet zomaar op. Teken de petitie tegen een verplichte AOV.

Check bij je tussenpersoon of verzekeraar hoeveel een AOV gaat kosten in jouw geval, om te bepalen of zelf verzekeren niet goedkoper of beter is.

Als brancheorganisatie blijven we het nieuws volgen. We hopen op een toekomst waarin er beter samengewerkt wordt met zzp belangenbehartigers en iedereen aan de onderhandeltafel wordt uitgenodigd.