Tips als je wilt starten als zzp’er in de zorg

Laatste update 26 mei 2023 om 14:45

We krijgen veel vragen over waar je aan moet denken als je wilt starten als zzp’er in de zorg. De afkortingen vliegen je al snel om de oren; Zvw, PGB, WMO, AGB, Wkkgz, DBA… Het niet mogelijk is om precies voor jou uit te stippelen wat je moet doen om zzp’er in de zorg te worden (of te blijven). We zetten een aantal belangrijke punten op een rij. 

Starten als zzp’er in de zorg. Waar begin je?

Zoals gezegd is het niet mogelijk om het exacte pad om te starten als zzp’er in de zorg uit te stippelen. Dat heeft te maken met het feit dat er heel veel soorten zzp’ers in de zorg zijn. Van verpleegkundigen tot professionele begeleiders, van tandartsassistenten tot diëtisten, van OK assistenten in een ziekenhuis tot alternatieve genezers met een eigen praktijk; de groep is enorm divers. Iedere ondernemer maakt daarin zijn of haar eigen keuzes en doorloopt een eigen pad. Enerzijds is dat logisch, maar dat maakt het niet perse eenvoudig.

Kunnen we dan helemaal niets ‘verstandigs’ zeggen over hoe je het beste kan starten als zzp’er in de zorg? Zeker wel! We geven drie heel belangrijke tips mee die jij kunt gebruiken bij de start als zzp’er in de zorg.

1. Maak tijd vrij voor onderzoek, onderzoek en onderzoek

Voordat je kunt kiezen wat je als ondernemer wilt gaan doen, moet je eerst weten waaruit je kunt kiezen. Klinkt logisch, maar dat blijkt het in de praktijk niet te zijn. Veel zzp’ers komen er pas na de start – als ze al aan het werk zijn – achter wat het ondernemerschap in de zorg eigenlijk allemaal behelst. En waar de kansen liggen. “Had ik dit maar eerder geweten” is dan ook de meest gehoorde opmerking bij onze helpdesk. Zonde, want het ondernemerschap in de zorg biedt ongelooflijk veel. Investeer tijd om deze mogelijkheden te ontdekken. Websites doorakkeren, boekjes over ondernemerschap lezen, gesprekken met collega-ondernemers aangaan, lokale netwerken verkennen, een aantal intermediairs spreken, opdrachtgevers ondervragen; de geïnvesteerde tijd verdient zichzelf later dubbel en dwars terug. Niet alleen weet je veel scherper te benoemen wat je wel en niet meer doet. Je komt er vooral achter dat er ongelooflijk veel mogelijkheden liggen. Dat geeft een gevoel van vrijheid.

2. Geef aandacht aan de 10 criteria voor ondernemerschap

Wil je gebruikmaken van de fiscale kortingen die gelden voor ondernemers? Dan ben je verplicht om de 10 criteria voor ondernemerschap aandacht te geven. Op het moment dat je start als ondernemer, door je in te schrijven bij de KvK, moet je daar ook opvolging aan geven. Lees de 10 criteria voor ondernemerschap dus goed door als je wilt starten als zzp’er in de zorg. En maak een plan voor jezelf hoe je daarmee om wilt gaan.

Je moet een mooie mix aanbrengen van verschillende activiteiten waarbij je soms risico’s loopt. Daarnaast moet je de ‘achterkant’ van jouw onderneming goed te structureren zodat je kunt aantonen wat je gedaan hebt. Ook is het belangrijk om goed vindbaar te zijn, bijvoorbeeld via een website en sociale media. Je moet dus écht werk maken van je onderneming door er veel tijd in te steken. Op deze zaken kun je achteraf worden getoetst. Het verhaal over jouw ondernemerschap moet kloppen. Is dat niet het geval? Dan loop je de kans dat je fiscale kortingen/voordelen moet terugbetalen. Dus ook hier geldt; investeren vooraf, in plaats van repareren achteraf.

3. Voldoe aan de eisen van de Wkkgz

Je bent verplicht om de eisen van de kwaliteitswet Wkkgz op orde te hebben, zodat er sprake is van veilige en goede zorg. Het komt er op neer dat je, naast de eisen voor ondernemerschap, ook de eisen vanuit de kwaliteitswet moet opvolgen. Wil je weten of deze wetgeving op jou van toepassing is? Bekijk hier het artikel ‘Wkkgz, voor wie?’

Samengevat geven we bij starters aan; weet waar je aan begint. Het ondernemerschap is mooi en kansrijk, het geeft ongelooflijk veel voldoening en is vooral erg leuk om te doen. Het is echter wel een heel serieus ding waar je in stapt. Ook heb je er onmiddellijk verplichtingen bij die je voorheen niet had. Realiseer je dat en investeer hierin!

Welke opdrachten ga je vervullen?

Nu we het zuur hebben geserveerd, is het tijd voor het zoet. Immers, de zorgsector kampt met tekorten en die heten in ondernemerstaal ‘kansen’. Het bewust kiezen voor een doelgroep aan klanten is van groot belang om te starten als zzp’er in de zorg en niet zonder reden; voor je het weet ben je aan het werk. Dat klinkt goed, maar het is ook iets waar je wat ons betreft vooraf bij stil moet staan. Welke mogelijkheden zijn er eigenlijk?

Particuliere cliënten

Je kunt op verschillende manieren in contact komen met particulieren; door middel van particuliere financiering, PGB financiering, niet-gecontracteerde zorg of via een contract met een zorgverzekeraar. Of cliënten met een zorg- of begeleidingsvraag die achter hun voordeur ondersteuning nodig hebben. Of misschien bezoeken zij jou in je praktijk. Het vinden van dit type cliënten gebeurt veelal via service organisaties, intermediairs of bemiddelaars. Per financieringsvorm worden verschillende eisen gesteld. Je moet je dus verdiepen in wat er nodig is als je een keuze hebt gemaakt. Daarnaast is het ook goed opletten dat de bemiddelingsconstructie waarvoor je kiest, veilig is.

Zorgorganisaties die behoefte hebben aan een flexibele schil

Grotere organisaties melden zich veelal bij uitzendbureaus of bemiddelingsbureaus om een dagdienst, avonddienst of nachtdienst in te laten vullen. Ook 24-uurs zorg vindt vaak een weg naar zzp’ers in de zorg via bemiddelaars/intermediairs. Er is ongelooflijk veel vraag naar een flexibele schil bij zorgorganisaties. Informeer naar de mogelijkheden bij een aantal intermediairs; zo krijg je vrij snel een beeld van de vraag.

Zorgorganisaties die duurzaam gebruik maken van zzp’ers

Het komt niet heel veel voor, maar het is zeker een vermelding waard. Een select aantal zorgorganisaties maakt, in plaats van vaste medewerkers, (bijna) enkel gebruik van zzp’ers in de zorg om hun zorgactiviteiten in te vullen. Het is een kwetsbare situatie, omdat de Belastingdienst zich afvraagt of dit soort activiteiten niet simpelweg in een dienstverband thuishoort. De discussie hierover is (na ruim 10 jaar) nog steeds niet voorbij. We raden het altijd af om voor één opdrachtgever actief te zijn. En dat risico is groter bij dit type opdrachtgevers. Kies je hier toch voor? Wees je dan extra goed bewust van jouw verantwoordelijkheden.

Contractering door zorgverzekeraars

Onder het eerste puntje kwamen we hier al even op uit. Contracten tussen zorgverzekeraar en zzp’ers zijn schaars, maar wel degelijk een interessante mogelijkheid. Alhoewel zorgverzekeraars liever grotere zorgvolumes contracteren, is er nog steeds ruimte voor kleine zelfstandigen. Informeer bij verzekeraars over de mogelijkheden.

Contractering door gemeenten

Sommige gemeenten doen niets met zzp’ers in de zorg en sommige gemeenten laten er een apart beleid voor ontwikkelen. De Wmo biedt mogelijkheden voor begeleiding en zorgverlening. Informeer ook hier naar de mogelijkheden.

Alle opties hierboven gaan uit van jouw eigen activiteiten. Maar alleen is ook maar alleen. Binnen een (coöperatief) samenwerkingsverband met meerdere zzp’ers liggen ook veel kansen. Samenwerken in een collectief is een opkomende vorm voor veel zzp’ers in de zorg. De vijf punten hierboven zijn ook in samenwerking met elkaar te benaderen en bieden soms meer mogelijkheden dan alleen individueel ondernemerschap. Doe onderzoek naar lokale samenwerkingsverbanden van zzp’ers in de zorg.

Bent u opdrachtgever of intermediair? Lees het artikel over een aantal aandachtspunten voor het werken met zzp’ers.

Concrete tools om een start te maken

Nog een aantal concrete zaken als je start als zzp’er in de zorg:

• Sluit een beroeps- / bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering af. Net als de WA verzekering voor particulieren, is de beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering een must;
• Niet zoveel op met administratie? Investeer in een goed boekhoudpakket. Er is een aantal digitale dienstverleners die je in staat stellen om met vrij weinig moeite de structuur van jouw onderneming goed neer te zetten;
• Het HKZ keurmerk voor zzp’ers verenigt zowel de IB ondernemerschapscriteria en de Wkkgz eisen in 1 onafhankelijk getoetst keurmerk;
• BTW of geen BTW in rekening brengen? Meestal niet, maar helaas altijd een vraagstuk op maat. Vraag aan een boekhouder of fiscale specialist met kennis over zzp’ers in de zorg over de do’s en dont’s.