Beëindiging samenwerking met opdrachtgever: wie is verantwoordelijk voor de zorg aan patiënt?

Laatste update 30 september 2022 om 15:52

Als zzp’er in de zorg moet je met veel zaken rekening houden. Hoe zit het bijvoorbeeld met de geneeskundige behandelingsovereenkomst? Sluit de patiënt die met jou, als zorgverlener, of met de zorgaanbieder die jouw opdrachtgever is? En waar verkrijgt de patiënt zorg als jouw opdracht bij deze opdrachtgever eindigt? Deze vragen zullen we in dit artikel beantwoorden. Ook geven wij een aantal nuttige tips voor in de praktijk.

Geneeskundige behandelingsovereenkomst

De geneeskundige behandelingsovereenkomst wordt in de Wet inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (de WGBO) omschreven als een overeenkomst waarbij de hulpverlener zich tegenover de patiënt verplicht om geneeskundige handelingen te verrichten die rechtstreeks betrekking hebben op de patiënt. 

De geneeskundige behandelingsovereenkomst kan gesloten worden tussen de patiënt en de individuele zorgverlener of tussen de patiënt en de zorginstelling. Het is daarnaast ook mogelijk dat met de patiënt meerdere geneeskundige behandelingsovereenkomsten worden gesloten. Bijvoorbeeld één met jou als zzp’er, en één met jouw opdrachtgever. 

Met wie de patiënt een geneeskundige behandelovereenkomst heeft gesloten hangt onder andere af van de bedoelingen van de partijen die het contract sloten. Het is hierbij beslissend wat partijen op basis van elkaars verklaringen en gedragingen mochten verwachten. Het kan dus per geval verschillend zijn en het hangt af van de omstandigheden.

Maak dus vooraf goede afspraken met de opdrachtgever. Dit kan bijvoorbeeld door een bepaling in de overeenkomst van opdracht op te nemen waarin duidelijk staat omschreven wie een behandelingsovereenkomst aangaat met de patiënt. Daarnaast is het belangrijk dat er ook duidelijk met de patiënt wordt afgesproken, met wie een behandelingsovereenkomst wordt aangegaan. 

Vaak zal de patiënt in ieder geval met de opdrachtgever een behandelingsovereenkomst aangaan. De opdrachtgever is namelijk meestal de partij die de zorg declareert. Dat wil echter niet zeggen dat het niet mogelijk is dat je als zzp’er (ook) een behandelingsovereenkomst met de patiënt aangaat. 

Zorg na eindigen van de opdracht

Het is mogelijk dat de opdracht tussen jou en de zorginstelling eindigt, terwijl er nog wel sprake is van een lopende behandeling bij een of meerdere patiënten. Het kan ook zo zijn dat je je huidige patiënten ‘meeneemt’ naar een nieuwe opdrachtgever. Het is dan de vraag wie er verantwoordelijk is voor de zorg van de patiënt na het beëindigen van de overeenkomst met je opdrachtgever. Mag je die patiënt na de beëindiging ook nog behandelen?

Om het antwoord op deze vraag te vinden moet je eerst nagaan wie de behandelingsovereenkomst heeft gesloten met de patiënt. Heb jij de overeenkomst gesloten, jouw opdrachtgever? Of wellicht jullie allebei? Er geldt vanuit de WGBO een zorgplicht richting de patiënt, en die plicht ligt bij diegene die de overeenkomst met de patiënt heeft gesloten. Beëindiging van de overeenkomst tussen jou en de opdrachtgever brengt niet altijd met zich mee dat de behandelovereenkomst met de patiënt ook eindigt.

Heb jij de behandelovereenkomst met de patiënt gesloten? Dan blijft de zorgplicht bij jou liggen zolang deze niet wordt opgezegd of overgaat op een andere partij. Maak hierover duidelijke afspraken met je opdrachtgever voordat je de samenwerking aangaat. Zo kan hier na de beëindiging geen discussie over ontstaan en kom je niet voor verrassingen te staan.

Lees de overeenkomst goed door

Niet alleen met wie, maar ook wat er in de overeenkomst staan is beslissend voor het antwoord op de vraag of je patiënten mag blijven behandelen na het beëindigen van de opdracht. Dat geldt ook voor patiënten die je al behandelde voordat je de opdracht aanging. Mogelijk is in die overeenkomst van opdracht een bepaling opgenomen waarin de verantwoordelijkheid wordt geregeld over de continuïteit van de zorgverlening nadat de opdracht beëindigd is. 

Het komt vaak voor dat er in de overeenkomst een verbod is opgenomen om na het beëindigen van een opdracht nog patiënten te behandelen die je hebt behandeld bij de opdrachtgever. Ben je hier bewust van. Het kan namelijk ook gaan om patiënten die je al jaren behandelde voordat je bij deze opdrachtgever aan de slag ging. Wil je deze patiënten dus blijven behandelen, neem dit dan mee als bepaling in de overeenkomst van opdracht.

Patiënten mogen – op grond van de vrije keuze van zorgverlener – uiteraard altijd zelf kiezen wie de behandelding uitvoert. Het kan dus zijn dat je, ondanks een contractueel verbod toch patiënten behandelt die je bij de opdrachtgever behandelde. Daar staat mogelijk wel een contractuele sanctie (zoals een boete) op. Ga in dat geval in gesprek met je opdrachtgever en zoek samen naar een oplossing hiervoor.

Tot slot

De vraag wie verantwoordelijk is voor de continuïteit van de zorgverlening na beëindiging van de overeenkomst tussen jou en de opdrachtgever, is helaas niet één, twee, drie beantwoord. De afspraak die je hebt met jouw opdrachtgever en de patiënt is leidend. In het overgrote deel van de gevallen zal de opdrachtgever moeten zorgen voor een nieuwe zorgverlener. Doet de opdrachtgever dat niet en dreigt de cliënt verstoken te blijven van zorg, dan kun je dat echter niet zomaar negeren.

Om conflicten achteraf te voorkomen, is het daarom belangrijk om vooraf duidelijke afspraken te maken. Denk hierbij aan afspraken over de verlening van de zorg na het beëindigen van de overeenkomst van opdracht. Het beste is om dit schriftelijk te doen, bijvoorbeeld in de overeenkomst van opdracht zelf. 

Wil je jouw patiënten die je al had, na het beëindigen van de opdracht toch blijven behandelen? Zorg dan dat je hier schriftelijk afspraken over maakt. Uiteindelijk geldt: de patiënt heeft het laatste woord.