Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

Laatste update 19 mei 2023 om 12:04

In de Wvggz zijn de rechten vastgelegd van cliënten die verplichte zorg krijgen in de geestelijke gezondheidszorg. Deze rechten worden via de Wvggz beschermd. Cliënten met een psychische stoornis die gedrag vertonen dat zorgt of kan zorgen voor ernstig nadeel vallen onder deze wet. Ook zijn in de Wvggz de uitgangspunten vastgelegd waaraan verplichte zorg moet voldoen.

Kenmerken Wvggz

Uit de Wvggz vloeit voort dat verplichte zorg alleen mag worden toegepast als het echt niet anders kan. De wet richt zich dus met name op het voorkomen van verplichte zorg. Wanneer verplichte zorg moet worden toegepast dan mag dit uitsluitend op de minst ingrijpende vorm. Bovendien moet deze zo snel mogelijk worden afgebouwd. In de Wvggz zijn procedures vastgelegd van voorbereiding, besluitvorming, uitvoering en beëindiging van verplichte zorg. Tevens regelt deze wet de rechtspositie van cliënten met een psychische stoornis.

Welke cliënten?

Onder de Wvggz vallen cliënten met een psychische stoornis die leidt tot ernstig nadeel voor henzelf of anderen. En dan nog kan er enkel onder voorwaarden verplichte zorg worden toegepast. Namelijk:

• als het de enige manier is om het ernstig nadeel weg te nemen;
• als de verplichte zorg in verhouding staat tot het weg te nemen ernstig nadeel (is proportioneel);
• wanneer het toepassen effectief is (resultaat oplevert). 

Procedures verplichte zorg

Als een cliënt voor jouw gevoel in dit plaatje past, dan moet er toestemming worden gegeven. Dit kan op twee manieren: door middel van een zorgmachtiging via de rechter of via een crisismaatregel via de burgemeester.
Als zzp’er in de zorg kun je enkel een melding maken die mogelijk leidt tot een van bovenstaande manieren als jij als zorgprofessional betrokken bent bij de cliënt. Dit kun je doen bij een meldpunt bij de gemeente. Of via het Meldplunt Zorgwekkend Gedrag. Daar zorgen ze dat je direct bij de juiste persoon terechtkomt.

Zorgplan Wvggz

Het zorgplan wordt door de zorgverantwoordelijke opgesteld. De inhoud van alle soorten zorg, dus ook de verplichte zorg, komt hierin terug. Meer informatie vind je op de website van het Ministerie van VWS.

Let op: ook de naasten en familie hebben een rol bij de zorg. Meer informatie vind je via deze link.

Ben je van plan om een opdracht aan te gaan waarbij er sprake is van verplichte zorg? Bekijk en bespreek dit dan uitvoerig met de zorgverantwoordelijke. Het is belangrijk dat jij altijd duidelijk in kaart hebt wat jouw verantwoordelijkheden hierin zijn.

Zzp’er binnen de GGZ

Het kan voorkomen dat jij een opdracht hebt binnen de GGZ. Weet dat de GGZ zelf kaders heeft opgesteld hoe zij omgaan met acute zorg. Deze kaders lees je hier. Wij adviseren je dit op voorhand eigen te maken zodat je niet onaangenaam wordt verrast.

Handreikingen Wvggz

Wil je meer informatie die je ondersteunt in hoe je de Wvggz uitvoert? Ga dan naar de website van ketencoordinatieteam Wvggz. Hier staan verschillende handreikingen die je meer richtlijnen bieden.

Samenloop Wzd en Wvggz

Waar de Wvggz de rechten van cliënten met een psychische stoornis regelt, regelt de Wzd de rechten van cliënten met een verstandelijke handicap en een psychogeriatrische aandoening of beperking. 

Het komt voor dat cliënten niet alleen een verstandelijke handicap maar ook een psychiatrische aandoening hebben. Hierdoor ontstaat onduidelijkheid over het wettelijk kader. Is hier sprake van? Maak dan een keuze welke wet je toepast: de Wzd of de Wvggz. Een ter zake kundige arts moet medisch beoordelen welke beperking of aandoening op de voorgrond staat en welk wettelijk kader op basis daarvan geldt.