10 jaar SoloPartners – we hebben niet stilgezeten!

Bericht geplaatst 17 oktober 2023 om 10:32

Op 1 januari 2023 bestond SoloPartners exact 10 jaar. Een mijlpaal die we eind mei hebben gevierd met ons Congrestival. In dit artikel blikken we kort terug op die 10 jaar; wat hebben wij in die periode gedaan, betekend en bereikt voor jullie: zzp’ers in de zorg.

Ons speerpunt: jullie belangen behartigen

Sinds het ingaan van de Wkkgz in 2016 is belangenbehartiging een belangrijk speerpunt in onze activiteiten. Dat is geen toeval omdat toen het zzp-schap in de zorg in brede zin mogelijk werd. De groep zzp’ers in de zorg is sindsdien alleen maar toegenomen; we schatten dat er momenteel zo’n 200.000 zorg-zzp’ers actief zijn.

In de beginjaren stonden we met name bekend om de onafhankelijke klachtenregeling en geschilleninstantie voor zzp’ers in de zorg. Gaandeweg werd steeds duidelijker dat er geen partij was om de belangen van zzp’ers in de zorg te behartigen. Doordat we een grote achterban hadden, kregen we steeds vaker de vraag mee te denken en praten over diverse onderwerpen. Er was grote behoefte aan een gesprekspartner die spreekt voor en namens de zzp’ers in de zorg. SoloPartners pakte deze officiële taak op en werd dé brancheorganisatie voor zzp’ers in de zorg.

De afgelopen jaren hebben wij ons hard gemaakt voor de belangen van zorg-zzp’ers. We zijn een invloedrijke belangenbehartiger en vraagbaak geworden voor zowel (niet-)leden als overheden, zorginstellingen, zorgverzekeraars, belangenverenigingen, (vak)pers en andere spelers op de markt. We hebben jullie belangen behartigd op het gebied van allerlei onderwerpen. Daarvoor hebben we gesprekken gevoerd met talloze instanties en organisaties. En we hebben mooie resultaten bereikt. We zetten een aantal hoogtepunten op een rijtje.

Beeldvorming over zzp’ers

De beeldvorming over zzp’ers in de zorg was lange tijd niet zo positief. SoloPartners is actief aan de slag gegaan om dit beeld bij te sturen. En met succes. Zo merken we, met name het laatste jaar, dat er op basis van feitelijke informatie over én met zzp’ers wordt gesproken.

Meer en meer wordt ingezien dat de uitstroom naar het zzp-schap niet komt door de mogelijkheid om meer te verdienen. Zzp’ers hebben de behoefte aan meer keuzevrijheid over de werktijden en aan meer eigen regie over de werkzaamheden. Daarbij wordt steeds duidelijker dat het niet de zzp’ers zijn die de zorg duur maken. Zzp’ers zijn onmisbaar voor de zorg. We kunnen dus beter nadenken over de beste manier om zzp’ers in te zetten. Het is een grote winst dat deze gedachtegang nu heerst; en niet de gedachtegang dat de zorg beter af is zonder zzp’ers.

SoloPartners blijft zich inzetten voor een juiste beeldvorming over zzp’ers in de zorg. Vrijwel alle grote, invloedrijke partijen gaan én blijven hierover met ons in gesprek. Hierdoor kunnen wij benadrukken en aantonen dat de feiten echt anders zijn dan soms wordt gedacht. En telkens weer zien we de bereidheid van partijen om standpunten te wijzigen en bij te stellen.

Informeren van kamerleden

De afgelopen jaren hebben we diverse kamerleden voorzien van informatie voor uiteenlopende zaken die met het zzp-schap te maken hebben. Zo konden zij onderbouwde  vragen stellen aan ministers en staatssecretarissen. Ook hebben we regelmatig meegedacht over ingediende moties. Met name over de ‘positie van zzp’ers’ zijn diverse moties aangenomen waarbij SoloPartners, in meer of mindere mate, betrokken was.

TAZ / IZA

SoloPartners is niet direct betrokken bij de onderhandelingen van het Integraal Zorg Akkoord (IZA). Wel hebben we input geleverd voor de arbeidsmarktparagraaf in een conceptversie van het akkoord.

De arbeidsmarktafspraken van het IZA worden verder uitgewerkt in het project Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (TAZ). SoloPartners is daar rechtstreeks bij betrokken, met name bij de uitwerking van de afspraken over de balans tussen vast & flex.

Indirect hebben we inspraak in de voor zzp’ers relevante afspraken in het IZA. En dat is maar goed ook. De afspraken in het IZA zijn namelijk in strijd met de concurrentieregels van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Bovendien zijn ze gebaseerd op onjuiste beeldvorming rondom zzp’ers. Gelukkig krijgen we voldoende kansen om deze beeldvorming bij te stellen. Zo dragen we op een positieve wijze bij aan oplossingen voor het tekort aan arbeidskrachten in de zorg.

Binnen TAZ is er veel aandacht voor het bewust(er) maken van (toekomstige) zorgmedewerkers over wat er komt kijken bij het zelfstandig ondernemerschap. Hierover worden plannen gemaakt die goed aansluiten bij de weg die SoloPartners volgt. Dit geldt zowel voor de beschikbare informatie waarover SoloPartners beschikt als voor de tools die wij leveren om te voldoen aan de kwaliteitseisen.

De trajecten die samenhangen met IZA en TAZ zijn nog niet afgerond. Toch wordt er al op verschillende plaatsen binnen de zorg hard gewerkt aan oplossingen. En wordt er niet gewacht op waar ‘Den Haag’ mee komt. Dat is een goede zaak. De urgentie in de sector is hoog; afwachten is dus niet de meest verstandige optie. SoloPartners gaat dan ook graag in gesprek met partijen in de zorg; partijen die zelf aan de slag willen met oplossingen en input kunnen gebruiken over de inzet van zzp’ers in de zorg.

Rol bij COVID / vaccinaties

SoloPartners heeft tijdens de pandemie een belangrijke bijdrage geleverd aan de veiligheid van zzp’ers in de zorg. En dat was, met name in de beginfase, hard nodig. Er werd veel gebruik gemaakt van zzp’ers om gaten in de roosters op te vullen én te zorgen voor de continuïteit van zorg. Maar er was ook een schrikbarend tekort aan beschermingsmiddelen tegen COVID; en dan vooral mondkapjes.
Lang niet alle opdrachtgevers voelden zich verantwoordelijk voor de veiligheid van zzp’ers; in die gevallen kregen zij geen beschermingsmiddelen. SoloPartners heeft daarom zelf een partij mondkapjes geregeld. Zonder winstopslag zijn deze mondkapjes beschikbaar gesteld aan alle zzp’ers die daar behoefte aan hadden.

Samenwerking met het RIVM

Tijdens de eerste COVID-vaccinatieronde ontdekte het RIVM dat er niet voldoende was geregeld om zorg-zzp’ers te laten vaccineren. Het RIVM heeft vanaf de tweede campagne samengewerkt met SoloPartners om dat voor elkaar te krijgen. Hierdoor konden zzp’ers in de zorg, net als alle andere zorgverleners, met voorrang worden gevaccineerd.

In samenwerking met het RIVM is een website gebouwd waarmee zzp’ers zelfstandig een afspraak konden maken. Ook tijdens de derde en vierde campagne is deze website gebruikt. Zo werd aan zorgmedewerkers van kleinschalige zorgaanbieders bij voorrang een vaccinatie aangeboden.

We mogen dus gerust stellen dat SoloPartners een belangrijke rol heeft gespeeld tijdens de pandemie; we hebben er mede voor gezorgd dat er veilig(er) kon worden gewerkt in de zorg.

Ondernemerschap en schijnzelfstandigheid

Vanaf het allereerste begin wijzen wij zzp’ers erop dat ondernemer zijn écht iets anders is dan werken in loondienst. Als ondernemer ben je zelfstandig verantwoordelijk voor de kwaliteit van je zorgverlening. En moet je je ook gedragen als een ondernemer. We kunnen deze zaken niet genoeg benadrukken. We zijn ervan overtuigd dat er voor deze ondernemende zzp’er, die kwalitatief goede zorg levert, altijd plaats is én blijft in de zorg.

Momenteel zijn er veel ontwikkelingen rondom schijnzelfstandigheid. Hierdoor worden de eigen verantwoordelijkheid en het ondernemerschap alleen nog maar belangrijker. Een zzp’er in de zorg die zich niet als ondernemer gedraagt, komt vanaf 1 januari 2024 moeilijker aan opdrachten; of dat nu rechtstreeks is of via bemiddelingsbureaus.

Op dit moment loopt er een internetconsultatie ‘aanpak schijnzelfstandigheid’. SoloPartners verzet zich met man en macht tegen het wetsvoorstel. Niet omdat wij voorstander zijn van schijnzelfstandigheid, want dat zijn we niet. Maar omdat de aangekondigde wet het bijna onmogelijk maakt om nog te werken als zzp’er. Dat is een onacceptabele inperking van de vrijekeuze die je als burger hebt over de wijze waarop je de kost wilt verdienen. De voorgestelde wet verplicht namelijk, in bijna alle gevallen, om te werken in loondienst. Dat is een vorm van betutteling die veel te ver gaat.

SoloPartners blijft zich inzetten voor een arbeidsmarkt waar zzp-arbeid en arbeid in loondienst in alle vrijheid naast elkaar kunnen bestaan.

Mede-oprichter van VZN

SoloPartners heeft in 2021 (samen met ZZP Nederland, Zelfstandigen Bouw en ONL) de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) opgericht. We hebben ook een zetel in het bestuur van VZN.

VZN behartigt als koepelvereniging de belangen van alle zzp’ers in Nederland, ongeacht de sector waarin zij werkzaam zijn. Vanuit VZN voeren wij momenteel ook de gesprekken met het ministerie van SZW over arbeidsmarkt en schijnzelfstandigheid. Helaas heeft de minister voor een andere aanpak gekozen dan VZN had bepleit. Wij hebben de minister dan ook laten weten dat wij ons niet zomaar neerleggen bij het aangekondigde wetsvoorstel.

VZN heeft een zetel in de SER. Hierdoor is VZN direct betrokken bij veel ontwikkelingen die zzp’ers raken op het gebied van arbeid, economie en sociale zekerheid. Denk bijvoorbeeld  aan de verplichte AOV voor zzp’ers.

VZN behartigt de belangen van zzp’ers bij alle onderwerpen die voor deze groep spelen. Doordat VZN niet gebonden is aan één branche of sector, krijgt zij vaak de vraag om input te leveren over vele onderwerpen. Veel van die vragen zijn direct of indirect van belang voor zzp’ers in de zorg. Zo behartigen we niet alleen via SoloPartners, maar ook via VZN, de belangen van de zorg en de zzp’er in de zorg.

Wet Zorg en Dwang (WZD)

Samen met andere brancheorganisaties leverde SoloPartners een bijdrage aan de evaluatie van de Wet Zorg en Dwang (WZD). En dan met name aan een onderzoek naar de bekendheid van de WZD bij zzp’ers. En de problemen waar zij tegenaan lopen bij het uitvoering geven aan de wet.

Uit dat onderzoek blijkt dat de wet nog onvoldoende bekend is bij zzp’ers. In veel gevallen worden de regels niet nageleefd, terwijl dat wél zou moeten. Verder is duidelijk geworden dat de WZD in de praktijk voor nogal wat uitvoeringsproblemen zorgt. Daarom wordt er vaak gekozen voor een oplossing waarbij de WZD kan worden omzeild.

De minister werkt inmiddels aan een aanpassing van de WZD en neemt daarin de uitvoeringsproblemen van de praktijk mee. De bedoeling is dat het ook voor zzp’ers een stuk eenvoudiger wordt om met de WZD te werken. Wij blijven dit uiteraard volgen.

Samen met andere brancheorganisaties

De zorg is een complexe sector waarin veel verschillende belangen spelen. Voor ieder afzonderlijk belang is er wel een vereniging of stichting om die belangen te behartigen. Overleg tussen de diverse organisaties is dan ook noodzakelijk. Zo voorkom je dat je onbedoeld in elkaars vaarwater zit. Bovendien is het voor een heleboel onderwerpen belangrijk om samen op te trekken. Een standpunt innemen namens een grote achterban legt nu eenmaal meer gewicht in de schaal legt.

SoloPartners overlegt regelmatig met onder meer Zorgthuisnl, Branchevereniging Kleinschalige Zorg (BVKZ) en de Federatie Landbouw en Zorg. We bespreken de ontwikkelingen, bereiden standpunten voor en stemmen met elkaar af. Die overleggen zijn zeer waardevol; we hebben meer standpunten die overeenkomen dan die van elkaar verschillen. Waar wij gemeenschappelijk optrekken, heeft dat dan ook direct een meerwaarde.

Laat van je horen via SoloPartners!

Dit is een kleine greep uit de werkzaamheden die SoloPartners voor en namens jullie uitvoert! En dat al ruim tien jaar! Wij blijven onze uiterste best doen om de belangen van zzp’ers in de zorg onder de aandacht te brengen van politiek, overheid, zorgorganisaties en andere veldpartijen.

Uiteraard kunnen we dit belangrijke werk alleen maar doen door en met jullie. Heb je een onderwerp waarvan je vindt dat SoloPartners er aandacht aan moet besteden? Laat het ons weten! Via onze netwerken kunnen we aan vele knoppen draaien. SoloPartners is immers niet voor niets dé brancheorganisatie voor zzp’ers in de zorg.

Tot slot willen we natuurlijk onze leden van de afgelopen tien jaar bedanken! Mede dankzij jullie hart voor de zorg en jullie ondernemerschap is de zzp’er een professionele speler op de arbeidsmarkt geworden.