Wat hebben de startersaftrek en het urencriterium met elkaar te maken en hoe zit dat dan precies?

Bericht update 5 oktober 2021 om 10:40

We krijgen regelmatig vragen over het urencriterium waaraan ondernemers moeten voldoen. Uit die vragen blijkt dat er veel onduidelijkheden zijn over dit onderwerp. Daarnaast blijkt dat er ook nog veel onbekend is over wat de gevolgen zijn als je niet aan dat criterium voldoet. Na het lezen van dit artikel heeft dit onderwerp geen geheimen meer voor je.

Urencriterium

Het urencriterium is de norm die de Belastingdienst hanteert voor IB-ondernemers, waaronder ook zzp’ers. Aan die norm moet je voldoen om in aanmerking te komen voor bepaalde soorten ondernemersaftrek; zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek. Als je niet voldoet aan het criterium betekent dat dus niet dat je geen ondernemer meer mag of kunt zijn. Ook als je minder uren maakt, kun je nog steeds een hele goede ondernemer zijn. Je hebt dan alleen geen recht op zelfstandigen- en startersaftrek. Als je winst maakt, heb je wel recht op mkb-winstvrijstelling, aangezien voor die vrijstelling het aantal gewerkte uren niet relevant is.

Het urencriterium gaat uit van 1.225 uren per jaar dat je aan je onderneming besteedt. Daaronder vallen niet alleen de uren die je daadwerkelijk bij een opdrachtgever in rekening kunt brengen, maar ook alle andere uren die je aan je onderneming besteedt, zoals voor studie, aan netwerken en administratie. Let op, in het jaar dat je start als zelfstandig ondernemer geldt er geen uitzondering op het urencriterium, ook niet als je niet op 1 januari start maar later in dat jaar. Dit kan tot gevolg hebben dat je, als je laat in het jaar start, in het eerste jaar niet voldoet aan het urencriterium en geen recht hebt op aftrek.

Uitzonderingen

Als je vanuit een situatie van arbeidsongeschiktheid start als ondernemer geldt een verlaagd urencriterium. Dat bedraagt in dit geval 800 uur. Indien je zwanger bent, gelden de niet gewerkte uren tijdens je verlof toch als gewerkte uren.  Voor een maximum van 16 weken mag je niet gewerkte uren toch meetellen als gewerkte uren.

Als je zzp-schap combineert met een baan in loondienst gelden er in bepaalde gevallen ook afwijkende regels. Als je jaarlijks minder dan 1.225 uur in loondienst werkt, dien je daarnaast nog steeds 1.225 uur aan je eigen onderneming te besteden.

Werk je jaarlijks 1.250 uur in loondienst (vergelijkbaar met circa 3 dagen per week) dan dien je daarnaast ook nog ten minste 1.251 uur aan je eigen onderneming te besteden. De regel is namelijk dat je meer dan 50 % van je werktijd aan je eigen onderneming moet besteden om in aanmerking te komen voor ondernemersaftrek met een minimum van 1.225 uur.

Administratie

Indien de Belastingdienst erom vraagt, moet je kunnen aantonen hoeveel uren je hebt gewerkt. Het advies is dus om bij te houden hoeveel uren je werkt en waaraan je die besteedt. Dat voorkomt niet alleen eventuele vervelende fiscale gevolgen maar helpt je ook om inzicht te krijgen in je tijdsbesteding en het efficiënter indelen van daarvan.

Ondernemersaftrek

Voldoe je aan het urencriterium dan kom je in aanmerking voor twee vormen ondernemersaftrek, de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek. Deze vormen van aftrek worden verwerkt zijn verwerkt in de aangifte inkomstenbelasting, aangezien bij een IB-ondernemer de nettowinst van de onderneming het brutoloon van de ondernemer vormt.

Zelfstandigenaftrek

Voor zelfstandigenaftrek is alleen maar nodig dat je ondernemer bent en dat je voldoet aan het urencriterium. Deze vorm van aftrek is niet beperkt in tijd. Ieder jaar dat je ondernemer bent en voldoende uren werkt, heb je recht op deze vorm van aftrek. Is je winst lager dan het bedrag van de aftrek, dan mag je het restant in de 9 jaren daarna alsnog aftrekken. Dit geldt niet wanneer er ook gebruik wordt gemaakt van startersaftrek.

Startersaftrek

Voor startersaftrek gelden wat meer regels. De eerste voorwaarde is dat je in aanmerking moet komen voor zelfstandigenaftrek om in aanmerking te komen voor de startersaftrek. Dat is op zichzelf eenvoudig genoeg. De aanvullende regels maken het moeilijker. Het recht op startersaftrek bestaat gedurende de eerste 5 jaar dat je zelfstandig ondernemer bent. Binnen die periode mag je 3 keer een beroep doen op die aftrek.

Als je binnen die periode een jaar niet voldoet aan het urencriterium of een jaar niet als ondernemer actief bent, is dat dus geen ramp. Voldoe je in het jaar of de jaren daarna wel, dan schuift het recht door. Als je in de eerste 5 jaar recht heb op zelfstandigenaftrek, dien je ook gebruik te maken van startersaftrek. Doorgaans eindigt de aanspraak op startersaftrek dan ook 3 jaar na de start van de eigen onderneming. In sommige gevallen is het echter makkelijk dat de termijn in de praktijk 2 jaar langer duurt.

Automatisch verrekend

Aftrekposten zoals hierboven beschreven hoef je niet aan te vragen deze worden automatisch verrekend in je aangifte inkomstenbelasting.