Wet zorg en dwang (Wzd) – dat kan beter!

Bericht geplaatst 11 april 2023 om 09:49

Afgelopen anderhalf jaar heeft SoloPartners meegewerkt aan de evaluatie van de Wet zorg en dwang (Wzd). De resultaten hiervan hebben ertoe geleid dat minister Helder heeft aangekondigd de wet aan te gaan passen…

Een voorstel daarvoor laat helaas nog tot de eerste helft van 2024 op zich wachten. De gewijzigde wet treedt dus ook niet voor 1 januari 2026 in werking. De minister heeft al wel aangegeven welke aanpassingen zij voor ogen heeft. In dit artikel nemen we die alvast met je door.

Veel tijd – geen meerwaarde

Rode draad van de evaluatie is dat de Wet zorg en dwang (Wzd) in de praktijk niet goed werkt. Het stappenplan is te ingewikkeld. Bovendien biedt de wet onvoldoende meerwaarde bij minder zware vormen van dwangzorg, of bij dwangzorg waartegen de cliënt zich niet verzet. De huidige wet maakt geen verschil tussen de vorm van dwangzorg en de houding van de cliënt. Hierdoor moet je dus in alle gevallen aan de verplichtingen van de Wzd voldoen. Dat kost in de praktijk heel veel tijd (en dus geld), zonder dat het meerwaarde biedt. Dat kan dus beter!

Vrijwillige of onvrijwillige zorg in de Wzd

Straks is het niet langer nodig om in alle gevallen het stappenplan te volgen. Bijvoorbeeld wanneer een wilsonbekwame cliënt vrijwillig meewerkt aan een vrijheidsbeperkende maatregel. Of als deze instemt met medicatie die het gedrag beïnvloedt. Wel komen er regels om deze maatregelen zorgvuldig op te nemen in het zorgplan.

Werkt een wilsonbekwame cliënt vrijwillig mee aan opname? Dan kan straks een formeel besluit uitblijven. Natuurlijk komen er regels om zorgvuldig te beoordelen of opname en verblijf nodig zijn.

Bij onvrijwillige zorg moeten er meer mogelijkheden komen om maatwerk te leveren. Om die reden wordt het volgen van het stappenplan minder dwingend voorgeschreven. Uit de evaluatie blijkt dat in de praktijk behoefte is aan deze afwijkmogelijkheid. Voor de situatie dat een cliënt zich verzet, komen er nadere regels. Zo kun je ook dan een zorgvuldige besluitvorming afdwingen.

Zelfstandig Wzd-functionaris

De minister denkt nog na over de mogelijkheid om verpleegkundig specialisten als Wzd-functionaris te laten optreden. Wij hopen dat de minister dit ook daadwerkelijk mogelijk maakt. Dan kunnen ook zzp’ers (met de juiste specialisatie) als zelfstandig Wzd-functionaris voor meerdere opdrachtgevers werken. Een functie die geschikt lijkt voor zelfstandig ondernemers die hun deskundigheid breed willen inzetten. Het is ook een goede oplossing voor veel kleinschalige zorgaanbieders. Zij kunnen moeite hebben met het vinden of in dienst nemen van een Wzd-functionaris.

Cliënten met een psychische stoornis

De minister is ook van plan om cliënten met een psychische stoornis, denk bijvoorbeeld aan autisme, onder de Wzd te brengen. Hierdoor zijn bovenstaande ingrepen in de wet nog noodzakelijker. Zo voorkom je dat de Wzd in de praktijk een onwerkbare wet wordt; een wet die vaak van toepassing is, maar die zorgaanbieders niet kunnen volgen. Met alle gevolgen van dien…

SoloPartners houdt jullie op de hoogte van de vorderingen van de wetswijziging.