7 redenen om een aangenomen dienst te annuleren en waar je dan rekening mee moet houden

Laatste update 1 april 2022 om 12:37

Je hebt als zzp’er in de zorg enkele verplichtingen naar je opdrachtgever. Eén van die verplichtingen is dat wanneer je een dienst hebt geaccepteerd, je die niet zonder meer weer kunt afzeggen. Waarom spreken we hier van dienst en niet van opdracht? Het komt veel voor dat je een opdracht aanneemt welke bestaat uit diensten. Een enkele dienst annuleren is dus niet hetzelfde als een opdracht annuleren.

In de praktijk zijn er tussen opdrachtgevers grote verschillen over hoe er met annulering wordt omgegaan. Om je houvast te geven met betrekking tot je rechten en plichten in de diverse situaties zetten we in dit artikel de belangrijkste aandachtspunten voor je op een rij.

Veel bemiddelaars en sommige opdrachtgevers maken het mogelijk om geaccepteerde diensten alsnog te annuleren. Dat is doorgaans wel aan voorwaarden en beperkingen gebonden. Er wordt vaak een termijn gesteld aan annuleren, bijvoorbeeld uiterlijk 48 uur voor aanvang van de dienst. Na dat tijdstip is annulering niet meer mogelijk.

Regelmatig krijgen wij overeenkomsten voorgelegd waarin aan het annuleren van diensten binnen een bepaalde periode voor aanvang van de dienst een boete is verbonden. Je hebt dan vaak ook niet de mogelijkheid om vervanging te regelen. Let bij aanvang van een overeenkomst dus op of dit wel past bij jouw ondernemerschap en accepteer niet zomaar iets wat je niet past.

Verschillende redenen om te annuleren

Het kan voorkomen dat je een geaccepteerde dienst niet kunt werken. We zetten de meest voorkomende oorzaken op een rijtje en vertellen je daarna waar je rekening mee moet houden.

1. Ziekte – zelf of iemand anders waardoor je thuis nodig bent;
2. Sterfgeval / uitvaart;
3. Je bent onderweg maar kunt de zorglocatie niet (op tijd) bereiken;
4. Andere dienst die je liever werkt dan de dienst die je hebt aangenomen;
5. Mogelijkheid om privé iets leukers te doen dan werken;
6. Wijziging in de aangenomen dienst;
7. Onenigheid met de opdrachtgever.

Het ondernemersrisico: geen geld

Als jij een dienst niet kan komen werken, los van de reden heb je geen recht op betaling. Ook niet als je geen invloed had op de reden, denk hierbij aan ziekte of een sterfgeval in je omgeving. Dat is het ondernemersrisico dat je loopt als zzp’er.

Is de opdrachtgever degene die een vastgelegde dienst annuleert, kan dit anders zijn. De vraag is wat zijn jouw voorwaarden m.b.t. het annuleren van een dienst. En hoe heb je dit in de overeenkomst vastgelegd? Denk daar dus goed over na voordat je een overeenkomst aangaat.

Gevolgen voor de opdracht

Maak geen gewoonte van het annuleren van een dienst. Je kunt je vast voorstellen dat bij het annuleren van verschillende diensten je niet meer als betrouwbaar ervaren wordt. Dit kan uiteindelijk leiden tot het beëindigen van de opdracht of geen aangeboden diensten.

Om te voorkomen dat (ziekte, autopech of een sterfgeval) annuleren zonder dat jij invloed had op de reden mogelijk de relatie met de opdrachtgever beïnvloed wees open over de reden. Te vaak annuleren omdat je toch liever vrij wilt zijn of dat je elders meer kunt verdienen, zal je uiteindelijk opbreken.

Anderzijds, merk je dat de opdrachtgever diensten annuleert met redenen waar jij je niet in kunt vinden en niet zoals beschreven staan in de overeenkomst. Dit kan de manier waarop zijn of bijv. tijdstip. Geef duidelijk aan dat de annulering niet volgens de gemaakte afspraken zijn en wat de gevolgen zijn. Mocht een opdrachtgever slordig om blijven gaan met gemaakte afspraken dan is het aan jou om te bepalen of je daar nog wilt blijven werken.

Vrije vervanging

De hoofdregel is dat een zzp’er indien hij verhinderd is om de afgesproken werkzaamheden te verrichten, zelf voor vervanging zorgt. Er verandert niets in de contractuele afspraken tussen opdrachtgever en zzp’er. De zzp’er is en blijft volledig verantwoordelijk voor de correcte uitvoering van de opdracht en is dus ook verantwoordelijk wanneer er, om wat voor reden dan ook, vervanging geregeld moet worden. Deze maakt zelf de afspraken met zijn of haar vervanger en betaalt deze ook. De zzp’er behoudt jegens de opdrachtgever recht op betaling conform de overeenkomst, ook voor de uren die door de vervanger zijn gewerkt.

In de zorg komt het voor dat er wordt afgeweken van het beginsel van vrije vervanging. Dat is niet altijd erg maar om te voorkomen dat de overeenkomst onverhoopt als arbeidsovereenkomst wordt aangemerkt door de Belastingdienst, zitten er wel grenzen aan de mogelijkheden om af te wijken.

In dit artikel zetten we uitvoerig uiteen waar je rekening mee moet houden met betrekking tot vervanging. Daarin staat ook uitgelegd wat een opdrachtgever wel van je mag vragen en verwachten wanneer je je laat vervangen.

Controle opdrachtgever

Het kan voorkomen dat er in een overeenkomst tussen opdrachtgever en zzp’er in de zorg de vrije vervanging wordt ingeperkt. Hiermee ontstaat het risico op een gezagsverhouding met de opdrachtgever met als gevolg een arbeidsovereenkomst. Komt de Belastingdienst tot deze conclusie, zullen loonbelasting en premies worden gevorderd. Maar bij wie?

In veel gevallen is in de overeenkomst met de opdrachtgever een beding opgenomen dat de zzp’er de opdrachtgever vrijwaart voor eventuele belasting- en premievorderingen van de Belastingdienst. Het financiële risico rust daarmee volledig op de zzp’er, terwijl de zzp’er niet degene is die de beperkende voorwaarden in de overeenkomst heeft opgenomen.

Krijg je een contract voorgelegd met daarin bepalingen over vervanging die je beter niet kunt accepteren, ga dan altijd het gesprek aan met de opdrachtgever en leg uit dat een dergelijk beding ook niet in het belang van de opdrachtgever is. Daarmee behoud je zelf de regie over je opdracht en dit artikel bied je voldoende aanknopingspunten om met de opdrachtgever tot een afspraak te komen waarin jullie je beiden kunnen vinden.